Ondanks de budgettaire krapte slaagt de Vlaamse Regering erin om enkele ingrijpende maatregelen te nemen. Het akkoord daarrond kwam er na een weekend constructief overleg tussen alle regeringspartijen. “Daarmee bewijst deze regering dat ze in staat is om in grote en moeilijke dossiers knopen door te hakken”, aldus Jambon.
Extra budget kinderopvang
Zo komt er vanaf volgend jaar structureel 270 miljoen euro bij in de kinderopvang. “Dat wil zeggen dat we volgend jaar zo’n 1,1 miljard euro aan de kinderopvang zullen spenderen. In 2019 was dat nog een half miljard. Deze Vlaamse Regering heeft de budgetten voor kinderopvang dus meer dan verdubbeld.”
Voorrang voor werkende ouders
De extra investeringen leveren 5.000 nieuwe plaatsen op, waarbij alle soorten opvangplaatsen worden versterkt. Ook de kwaliteit gaat omhoog. De kindratio zakt met 1 kind per begeleider en gaat voor de allerkleinsten naar 1 op 5. Er komen logistieke medewerkers die ondersteunende taken kunnen overnemen. Tegelijkertijd wordt ook het systeem aangepakt. “Kinderopvang moet op de eerste plaats bedoeld zijn voor werkende ouders. Die krijgen dus voorrang.”
Jobbonus stijgt
De werkzaamheidsgraad is in Vlaanderen nog verder toegenomen tot 77 procent, twee procent boven het Europese gemiddelde. Toch blijft de Vlaamse Regering toewerken naar 80 procent, onder meer via het turboplan op inburgering en vooral het verhogen van de Vlaamse jobbonus van 600 naar 700 euro voor werknemers met de laatste wedde en wordt de groep mensen die recht heeft op die bonus vergroot naar ongeveer 1 miljoen. “Zo houden we het verschil tussen een uitkering en een wedde groot en aantrekkelijk genoeg. De jobbonus is een voorbeeld van een sociale maatregel die economisch steek houdt.”
Extra budget dienstencheques
Ook voor de dienstencheques komt er extra budget, om de arbeidsomstandigheden van poetsvrouwen en -mannen te verbeteren en de job aantrekkelijker te maken. Voor de gebruiker van de cheques verandert er niets.
Enorme inspanningen onderwijs
Jan Jambon wees ook op de enorme inspanningen om de tanker van het Vlaamse onderwijs te keren. “We zien de eerste lichtpunten. Er komen alsmaar meer zij-instromers bij en ook het aantal inschrijvingen voor de lerarenopleiding neemt toe. In totaal investeert deze Vlaamse Regering jaarlijks 100 miljoen extra in het onderwijs. Er komt ook bijkomende financiering voor het leerlingenvervoer in het Bijzonder Onderwijs.”
Elke euro drie keer omdraaien
Tegenover die extra uitgaven staan ook maatregelen om de uitgaven te beperken. “We hebben bij de begrotingsbesprekingen elke euro niet twee, maar drie keer omgedraaid”, zei Jambon daarover. Concreet wordt de doelgroepenkorting afgeschaft. Een maatregel die diende om oudere werknemers in dienst te nemen, maar die bij de huidige krapte op de arbeidsmarkt geen nut meer heeft. Ook de premies voor zonnepanelen wordt vervroegd uitgedoofd.
Eer en politieke moed
De economische situatie is niet rooskleurig, maar de belangrijkste boodschap die Jambon meegaf, was dat de Vlaamse begroting van 2027 opnieuw in evenwicht zal zijn. “We zijn de hele regeerperiode bedachtzaam met onze centen omgegaan. Die soberheid laten we niet los. Een ontsporing van de begroting zou ons jarenlang ellende bezorgen. Ik erfde van mijn voorganger Geert Bourgeois een gezonde begroting. Dat was essentieel tijdens de coronacrisis. Zonder die uitgangspositie hadden we onze samenleving toen niet zo kunnen onderstutten. Het is voor mij een zaak van eer en politieke moed om ook aan de volgende regering een gezonde begroting af te leveren”, aldus Jambon.
De kracht van de Vlamingen
In het laatste jaar van deze regeerperiode staat de Vlaamse Regering nog voor een pak uitdagingen, met een historische hervorming van de Vlaamse administratie, de stikstofproblematiek en de groene transitie. Jambon kijkt echter positief vooruit. “We zullen de komende maanden het beste van onszelf geven om Vlaanderen vooruit te blijven duwen, hoger en beter. Als je sommige media moet geloven, lukt niets meer en is alles kommer en kwel. Ik zet me af tegen dat defaitisme en negativisme. Nooit eerder zijn we met zoveel Vlamingen tegelijk zo welvarend geweest. Ik geloof dan ook in de kracht van de Vlamingen.”
